Ο σακχαρώδης διαβήτης (τύπου 1 και τύπου 2) και η κατάθλιψη είναι δύο παγκόσμιες ‘επιδημίες’ για τον 21ο αιώνα. Είναι συχνές παθήσεις, με συχνότητα 10 -15% στο σύνολο του πληθυσμού και οι περισσότεροι τις γνωρίζουμε καλά γιατί πέρα από αυτά που διαβάζουμε, μάλλον τις έχουμε συναντήσει σε άτομα του κοντινού μας περιβάλλοντος, αν όχι σε εμάς τους ίδιους.
Ωστόσο, όταν υπολογίστηκαν η συχνότητα του διαβήτη σε καταθλιπτικούς ασθενείς, και αντίστροφα η συχνότητα της κατάθλιψης σε διαβητικούς ασθενείς, τα ποσοστά που προέκυψαν ξεπερνούσαν σημαντικά αυτά που αναφέρθηκαν παραπάνω. Φυσικά, μπορεί η μια κατάσταση να είναι το αίτιο ή το αποτέλεσμα της άλλης. Δηλαδή, φαίνεται λογικό ένα άτομο με διαβήτη να έχει κατάθλιψη επειδή πάσχει από μια χρόνια νόσο, και αντίστροφα ένας καταθλιπτικός ασθενής να ακολουθεί έναν τρόπο ζωής που προδιαθέτει στην εμφάνιση διαβήτη. Όμως οι μελέτες έδειξαν ότι η σχέση μεταξύ τους ξεπερνά αυτήν την ‘εκ πρώτης όψεως’ εξήγηση και ότι οι δύο καταστάσεις μοιράζονται κοινούς βιολογικούς μηχανισμούς. Από αυτούς, δύο είναι οι πιο πιθανοί και οι πιο συζητημένοι.
Ο πρώτος έχει να κάνει με την επίδραση του χρόνιου stress στον οργανισμό, ο οποίος απαντά με αύξηση της κορτιζόλης και της αδρεναλίνης. Και οι δύο είναι πολύ σημαντικές ορμόνες που ελέγχουν την ισορροπία πολλών χημικών μονοπατιών καθώς και του Συμπαθητικού Νευρικού Συστήματος. Ο δεύτερος έχει σχέση με τη διαδικασία της φλεγμονής, ένα βιολογικό φαινόμενο για το οποίο είναι υπεύθυνη μια κατηγορία πρωτεϊνών, οι προφλεγμονώδεις κυτταροκίνες. Και στις δύο παθήσεις έχουν βρεθεί αυξημένα ποσά αυτών των κυτταροκινών στην κυκλοφορία του αίματος.
Και οι δύο μηχανισμοί μπορούν να επιδράσουν και να τροποποιήσουν τη λειτουργία τόσο των εγκεφαλικών κέντρων που ελέγχουν το συναίσθημα με αποτέλεσμα την εκδήλωση κατάθλιψης όσο και του μεταβολισμού με αποτέλεσμα την έλλειψη/αντίσταση στην ινσουλίνη και εγκατάσταση σακχαρώδη διαβήτη.
Η διαπίστωση και τεκμηρίωση αυτής της σχέσης έχει ορισμένα πολύ σημαντικά επακόλουθα: Αφενός, όταν σακχαρώδης διαβήτης και κατάθλιψη συνυπάρχουν, απαιτείται σωστή αντιμετώπιση και των δύο καταστάσεων για να ρυθμιστεί ο ασθενής. Αφετέρου, αποσαφηνίζεται ο τρόπος που γεννιούνται αυτές οι παθήσεις στον οργανισμό και κατευθύνεται η επιστημονική έρευνα στην αναζήτηση κοινού στόχου θεραπείας. Τέλος, το σημαντικότερο, όταν διαπιστώνεται η μια κατάσταση πρέπει να αναζητείται και η άλλη. Αυτό ισχύει κυρίως προς τη μια κατεύθυνση, δηλαδή να αναζητείται η κατάθλιψη μεταξύ των πασχόντων με σακχαρώδη διαβήτη ώστε να ελαχιστοποιηθούν τα ποσοστά αδιάγνωστης κατάθλιψης.
Αλλαγές στο Lifestyle έχουν αδιαμφισβήτητη θέση γιατί επιδρούν περιοριστικά τόσο στο χρόνιο stress όσο και στη φλεγμονή. Δηλαδή, ο επαρκής και ποιοτικός ύπνος, η σωστή διατροφή, η τακτική σωματική άσκηση, η αποφυγή κατάχρησης αλκοόλ, η αποχή από το κάπνισμα και πάνω από όλα, η κοινωνικότητα!!!