Τώρα που είναι καλοκαίρι, και αφού πλέον μπορούμε να μετακινηθούμε ελεύθερα στις εξοχές και τις θάλασσες, αλλά ακόμη και αν δεν πάμε εκεί, τα τσιμπήματα από μέλισσες, σφήκες, σκορπιούς, τσούχτρες και άλλα έντομα ή ζωύφια, είναι πιο συχνά.
Εκτός από το τσίμπημα, ένα ζώο, μικρό ή μεγάλο, μπορεί να επιτεθεί με δάγκωμα, όπως σκύλος, γάτα, ψάρι, φίδι, ή και με τα νύχια του.
Εκτός από τα ζώα και τα έντομα, σε μερικές περιπτώσεις δαγκώνουν και οι …..άνθρωποι.
Σε κάθε περιστατικό, και ανάλογα με το ΤΙ έχει τσιμπήσει/δαγκώσει το θύμα, ελέγχουμε τέσσερις κύριες κατευθύνσεις, και έτσι εξηγούνται οι πρώτες βοήθειες που συστήνονται, καθώς και οι μετέπειτα θεραπευτικές οδηγίες.
Πρώτον, αν υπάρχει άμεσος κίνδυνος για τη ζωή του θύματος στα επόμενα λεπτά. Για παράδειγμα, ένα τσίμπημα από μέλισσα που θα ήταν κατά τα άλλα απλό, μπορεί να αποβεί εξαιρετικά επικίνδυνο αν αφορά τον ουρανίσκο ή το φάρυγγα, οπότε το πρήξιμο που θα επακολουθήσει θα προκαλέσει ασφυξία στο άτομο. Κατάσταση συναγερμού συμβαίνει και όταν έχουμε να κάνουμε με ιστορικό σοβαρής αλλεργίας οπότε ο κίνδυνος αναφυλακτικού σοκ είναι μεγάλος.
Δεύτερον, την αλλεργική αντίδραση. Είναι φυσιολογικό να ακολουθήσει κάποιου βαθμού αλλεργική αντίδραση, ειδικά μετά τσιμπήματα. Η αλλεργία πυροδοτείται γιατί οι ουσίες που περιέχονται στο υλικό του ζώου που επιτέθηκε (όπως από τις μέλισσες για παράδειγμα) εισχωρούν στον οργανισμό του θύματος όπου αναγνωρίζονται σας ξένες και κινητοποιούν αλλεργικούς μηχανισμούς. Συνηθέστερα η αλλεργική αντίδραση είναι περιορισμένη και εμφανίζεται μαζί με μια τοπική φλεγμονή (κόκκινο, πρησμένο, ζεστό και επώδυνο δέρμα) αλλά ενδέχεται να είναι πιο μεγάλη ή ακόμη και να φτάσει στα όρια της αναφυλαξίας, σε άτομα που έχουν ειδική προδιάθεση.
Τρίτον, τον κίνδυνος μόλυνσης. Ο τραυματισμός του δέρματος συμπεριφέρεται σαν πύλη εισόδου για μικρόβια ή ιούς, που αν και κατά κανόνα αντιμετωπίζονται από τον οργανισμό, δεν αποκλείεται να προκαλέσουν σοβαρές λοιμώξεις. Όμως ακόμη και αν δε γίνει έτσι, τα μικρόβια μπορούν να μολύνουν σε δεύτερο χρόνο την πρησμένη περιοχή της φλεγμονής .
Τέταρτον, τον κίνδυνο ειδικών επιπλοκών εξαιτίας ισχυρών δηλητηρίων που μπήκαν στην
κυκλοφορία του αίματος. Παράδειγμα είναι το δηλητήριο του φιδιού, που μπορεί να προκαλέσει σοβαρή διαταραχή της πηκτικότητας του αίματος, καθώς και άλλα δηλητήρια με συνέπειες στο νευρικό σύστημα, την όραση και άλλα όργανα.
Γι αυτό μη σας κάνει εντύπωση αν για ένα μικρό τσίμπημα, ο γιατρός σας ‘φορτώσει΄ με προληπτικά φάρμακα, ειδικά αν δεν ξέρει τι σας τσίμπησε. Και το αντίστροφο, αν παραμένει ψύχραιμος ενώ σας δάγκωσε ένας σκύλος.
Ευτυχώς στην Ελλάδα σπανίζουν τα δηλητηριώδη φίδια, κατά κανόνα δεν έχουμε λύσσα και δεν έχουμε και ασθένειες που μεταδίδονται με απλά τσιμπήματα κουνουπιών (ελονοσία).
Τέλος, οι πολλοί από τους αντιτετανικούς ορούς που γίνονται προληπτικά, θα μπορούσαν να αποφευχθούν αν ένα καλό ιστορικό αντιτετανικού εμβολιασμού είναι διαθέσιμο.